အေရွ႕ကိုေလွ်ာက္ပါလို႕.. အေနာက္ ကို တဲ့..ၾကည့္ လိုက္ ရင္...

ဒိန္းမတ္ နိုင္ငံ ရဲ႕ျမိဳ႕ေလး တျမိဳ႕ မွာ .. ကေလး မေလး တေယာက္ ဟာ. ေကာင္းကင္ေပၚက..ငွက္ေတြ ကို ၾကည့္ ျပီး.. အဲဒီလို ပ်ံ၀ဲ ခ်င္ လိုက္ တာ လို႕ ေတြး ေနခဲ့တယ္ တဲ့ ။ အဲဒါ ေၾကာင့္ပဲ.. သူအရြယ္ ေရာက္ လာေတာ့...ေလယဥ္ ေမာင္း သင္တန္း ေတြ..အလွျပ ပ်ံသန္းျခင္း ေတြ ကို.. ေတာက္ေလွ်ာက္..သင္ၾကား ရင္း ၾကီး ျပင္း လာခဲ့ ေတာ့ တယ္။

တျဖည္း ျဖည္း နဲ႕..သူ ေတြးမိ လာ တာက.. ေကာင္းကင္ ျပင္ ၾကီး ထဲမွာ သြားလာ ပ်ံသန္း ဖို႕..ဆိုတဲ့ ကိစၥ ဟာ.. အာဏာလု နယ္ေျမ တိုက္ပြဲ ေတြ အတြက္ ပဲလား..နိုင္ငံေရးကိစၥ ေတြ သက္သက္ ပဲလား .. ေနာက္ျပီး.. သူတို႕ လို..မိန္းမ ေတြ မွာ ေရာ.. ေကာင္းကင္ ေပၚ က အလုပ္ေတြ လုပ္ဖို႕..တူညီ တဲ့ အခြင့္ အေရး ေတြ ရွိ ရဲ႕ လား ေပါ့။ အဲဒီ လိုနဲ႕.. Aero feminism ဆိုတဲ့..စကားေလး ကို သူ စိတ္၀င္ စား လာတယ္။ ပေရာဂ်က္ တခ်ိဳ႕ နဲ႕..စတင္ လွဳပ္ရွား လာ တယ္။ အမ်ိဳးသမီး တိုက္ေလယဥ္မွဴး ေတြ နဲ႕..သူ ေတြ႕ ခဲ့ တယ္။

တေန႕မွာ ေတာ့.. Simone Aaberg Kærn ဟာ ..ကိုပင္ ေဟ ဂင္ ျမိဳ႕လယ္ေခါင္က..ေကာ္ဖီ ဆိုင္ေလး တခု မွာ..ေကာ္ဖီ ေသာက္..သတင္းစာ ဖတ္ ေနရင္း.. အဲဒီ ထဲက..ေဆာင္းပါး ေလး တခု မွာ..သူ မ်က္လံုး ေတြ..ရပ္တန္႕ မွင္သက္ ေနမိတယ္။

စက္တင္ဘာ ၁၁ တိုက္ခိုက္ မူ အျပီး.. တာလီဘန္ေတြ ကို တိုက္ ထုတ္ ျပီး..အေမရိကန္ ၀င္ေရာက္ ထိန္းခ်ဳပ္ ေန တဲ့.. အာဖဂန္ နစၥတန္ နိုင္ငံ ထဲက.. ၁၆ ႏွစ္ အရြယ္.. Farial ဆိုသူ မိန္းကေလးက.. သူ႕ဘ၀ မွာ..တိုက္ေလယဥ္ သရဲ မေလး အျဖစ္..တာလီဘန္ ေတြ ကို တိုက္ထုတ္ ခ်င္ ပါ တယ္ လို႕.. ေဆာင္းပါး ထဲ မွာ ေဖာ္ျပ ထားတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ေတြကို ပညာ သင္ခြင့္ ေတာင္ ပိတ္ပင္ ထား ခဲ့တဲ့..ဒီနိုင္ငံ ထဲ က.. မိန္းကေလး တေယာက္ ရဲ႕.. စိတ္ကူးယဥ္ အိမ္မက္ ေတြကို.. အားေပး အေကာင္အထည္ ေဖာ္ ဖို႕.. သူ ခ်က္ ခ်င္း ဆိုသလို..ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ ခ်လိုက္ ေတာ့တယ္။

သူ႕အေဖာ္ Magnus ကို..အကူ အညီ ေတာင္း ျပီး..ဒီ project ေလးကို ခပ္ျမန္ျမန္ ပဲ စ ခဲ့ ၾကတယ္။ သူတို႕ ၂ေယာက္ေပါင္း..ပိုက္ဆံ ကို စုလိုက္ေတာ့.. ႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ ေလာက္ ေဟာင္းေနပီး ျဖစ္ တဲ့.. ေလယဥ္ ေသးေသး ေလး တစီး ပဲ ရတယ္။ ကိုပင္ ေဟဂင္ ကေန.. အာဖဂန္ ျမိဳ႕ေတာ္..ကဘူးလ္ အထိ.. ကီလိုမီတာ ၆၀၀၀ ကြာေ၀း တဲ့ ခရီး စဥ္ မွာ-Magnus က..အေဖာ္ အျဖစ္ နဲ႕..မွတ္တမ္းတင္ ဗီဒီယို ရိုက္ကူး ရင္း လုိက္ပါ လာ ခဲ့တယ္။ စစ္ေရး စစ္ ရိပ္ ေတြ လႊမ္း ေနတဲ့..နိုင္ငံ တကာ ေလ ေၾကာင္း ပိုင္ နက္ ေတြ ကို..ျဖတ္ ေက်ာ္ ဖို႕ ဆို တာ..လြယ္ ကူ လွ တဲ့ ကိစၥ ေတာ့ မဟုတ္ ခဲ့ ။ ပထ မဆံုး Nato အဖြဲ႕၀င္ Bosnia နိုင္ငံ မွာ ျပသာနာ စၾကံဳ ရတယ္ ။ ေနာက္..တူရကီ။ ျပီး ေတာ့.. အီရန္..။ ေနရာတိုင္း မွာ..အခက္ အခဲ ေတြ..ၾကန္႕ၾကာမူ ေတြ.. ပိတ္ဆို႕ မူ ေတြ ခ်ည္း ပဲ။ ဒါ လို အခက္ အခဲေတြ တင္ မက.. ေလယဥ္ဆီ မရ နိုင္ လို႕..ေမွာင္ ခို ေစ်း ရွာ ၀ယ္ ရတာေတြ.. ဆင္းသက္တဲ့ နိုင္ငံ တိုင္း က ေတာင္းတဲ့..ျပည္၀င္ခြင့္ ဗီဇာ ကိစၥ ေတြ..။ ရွဳပ္ေန ေတာ့တာပဲ။ ေနာက္ဆံုး Afghan နိုင္ငံ ထဲက..အေမရိကန္ ေလတပ္ တာ၀န္ ရွိသူ ေတြ ကိုယ္ တိုင္က ေတာင္.. ေပး အ၀င္ မခံ ဘူးလို႕ ဆို လာတယ္။ ဘာ ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲ ခက္ ခဲ ခက္ခဲ.. သူ႕စိတ္ ထဲ မွာ- ပထမ ဆံုး အာဖဂန္ အမ်ိဳးသမီး ေလး တေယာက္..ေလ ထဲ မွာ ပ်ံသန္း ရမယ္ ဆိုတဲ့.. Project mission ကိုပဲ..ခိုင္ ခိုင္ ျမဲျမဲ စြဲ ထားတယ္။ ေနာက္လွည့္ျပန္ ဖို႕..လံုး၀ စိတ္ မကူး ခဲ့ဘူး။ သူ႕ ေလယဥ္ေလး ကလည္း.. ၃ နာရီ စာ ပဲ..ဆီ ျဖည့္နိုင္ တာမို႕.. နာရီ ၅၀ အတြင္း.. ၃၃ ၾကိမ္ ေျမာက္ အျဖစ္ ပါကစၥတန္ နိုင္ငံ မွာ ဆင္း သက္ ရင္း.. အာဖဂန္ ထဲ ကို ၀င္ နိုင္ ဖို႕..အစြမ္း ကုန္ ၾကိဳးပမ္း ခဲ့ ရ တယ္။ ရာထူး အဆင့္အတန္း မ်ိဳးစံု က..လူမ်ိဳးစံု နဲ႕ ေတြ႕တယ္..ညိွႏွိုင္းတယ္ ။ ေနာက္ ဆုံး ေတာ့ .. ျပစ္ခ် ရင္ လည္း ခံမယ္ ဆို တဲ့. စြန္႕စားမူ နဲ႕ပဲ.. သူ႕ေလယဥ္ေလး ပ်ံသန္း နိုင္တဲ့ အျမင့္ ကန္႕သတ္ ထက္ ေက်ာ္လြန္ ျပီး.. အာရွ အလယ္ ပိုင္းက..ျမင့္မား လွ တဲ့ ..ေတာင္တန္း ၾကီး ေတြ ေပၚ ကို ျဖတ္ ေက်ာ္ ခဲ့တယ္။

ဒီလိုနဲ႕ပဲ... အာဖဂန္ ေျမ ေပၚ ကို ဆင္းသက္ လို႕.. သူငယ္ မ.. Farial နဲ႕ ေတြ႕ခဲ့ ရ ေတာ့တယ္ ။ အေရွ႕တိုင္း ထံုးစံ အတိုင္း.. မိသားစု ၾကီးေတြ ..ေရာျပြန္း ေနထိုင္ ၾကတဲ့.. သူငယ္မ ရဲ႕ အိမ္ မွာ.. ညစာ လက္စံု စား ရင္း.. စကား ေတြ ေျပာ ျဖစ္ ၾကတယ္။ ေနာက္ ေန႕ မွာ ေတာ့.. သူတို႕ ၂ ေယာက္..ေကာင္းကင္ ေပၚ မွာ ပ်ံသန္း ရင္း.. သူရည္ ရြယ္ ခ်က္ လည္း ျပီး ေျမာက္.. သူငယ္မေလး ရဲ႕.. အိမ္မက္ ေတြ လည္း..တကယ္ ျဖစ္ လာ ခဲ့ ေတာ့တယ္။

ဒါ ေပမဲ့ လည္း..တကယ့္ တကယ္ တိုက္ေလယဥ္ မွဴး မ တေယာက္ျဖစ္ ေအာင္.. ဆက္ျပီး ၾကိဳးစား အားထုတ္ ဖုိ႕ က် ေတာ့.. သူငယ္မေလး ရဲ႕ ဦးေလး ေတြ က..ဒီလို မိန္းမ တေယာက္က.. ထူးထူးျခားျခား ကိစၥ ေတြ လုပ္ဖုိ႕ ဆို တာ..မျဖစ္ နုိင္ပါ တဲ့။ သူငယ္မေလး ကိုယ္ တိုင္ ကလည္း.. စိမ္ေခၚ မူေတြ အျပည့္ နဲ႕..တကယ့္ ေလာကၾကီး ထဲ ကို..ကိုယ္တိုင္ ထြက္ ၾကိဳးစား ဖို႕ ဆို တာ.. သူ႕ အတြက္..မလြယ္ပါ ဘူး တဲ့။ မိသားစု ကို လည္း ..မခြဲ နိုင္ ပါ ဘူး တဲ့။

ဒီလို နဲ႕ပဲ.. အေနာက္တိုင္းသူ ေလး.. Simone ရဲ႕.. Smiling in a War Zone- ဆိုတဲ့.. Documentary ေလး သာ.. ၂၀၀၆ ရဲ႕..မွတ္တမ္း ရုပ္ရွင္ ဆု ကို ဆြတ္ခူး ခဲ့ ေပမဲ့.. အေရွ႕တိုင္း သူ ေလး Farial ရဲ႕.. အိမ္မက္ ေတြ ကေတာ့.. ေ၀၀ါး ေမွး မွိန္ လုိ႕သာ ေန ေတာ့တယ္။

အဲဒီ မွတ္တမ္း ရွပ္ရွင္ ေလး ကို..တီဗီ ဖန္သားျပင္ က..တဆင့္ ၾကည့္လိုက္ ျပီး တဲ့ အခါ မွာ ေတာ့...အေရွ႕ နဲ႕ အေနာက္ ရဲ႕.. မတူညီမူ ကို.. တမ်ိဳး တိုး ျပီး.. သတိ ထား မိ ခဲ့ ရတယ္။
အေခၚ ေ၀ၚ ကိုက..အေရွ႕ နဲ႕ အေနာက္..။ တည္ ေနရာက.. တဖက္စြန္း ဆီ မွာ။ ေရ ေျမ ေတာ ေတာင္ ရာသီ ေတြ က .. ကြဲျပား ။ လူေတြ ရဲ႕ အေသြး အေရာင္ က..မတူ။ ယဥ္ေက်း မူ အေန အထိုင္ ေတြက..တဘာသာ စီ။ အဲဒီ ေတာ့..စိတ္ ဓါတ္ နဲ႕..ခံယူခ်က္ ဘ၀ အျမင္ ေတြ ကေကာ.. ဘယ္ေလာက္ ေတာင္ ကြဲျပား ၾက မလည္း ။ အေနာက္တိုင္း သူ Simone ရဲ႕.. အေလွ်ာ့မေပး တဲ့.. မဆုတ္မနစ္ စိတ္ ..အားနည္း သူကို ကူညီ ရိုင္းပင္းလို တဲ့ စိတ္ ကို ျမင္ ခဲ့ ရ သလို.. အေရွ႕တိုင္းသူ ေလး.. Farial မွာ က် ေတာ့.. အားမတန္ လို႕..မာန္ေလွ်ာ့ခ်င္ ေန တဲ့..အေနအထား မွာ အမွီအခို မကင္း နိုင္ တဲ့.. တြယ္တာ စိတ္ က..ထပ္ ေပါင္း လိုက္ေတာ့- ေလ ထဲ မွာ တိုက္ အိမ္ ေဆာက္ ယံု က လြဲလို႕..ဘာမွ ျဖစ္မလာ နိုင္ ေတာ့ ။ ဒါေပမဲ့လည္း.. ဒီလို မတူညီ တဲ့.. စိတ္ဓါတ္ ခံယူခ်က္ ေတြ.ကို ..ေမြးဖြားေပး လိုက္ တဲ့.. မတူညီ တဲ့.. ဘ၀ ေပး အေျခ အေန ေတြ ကို.. ထဲ့ သြင္း စဥ္းစား လိုက္ မိ ျပန္ ေတာ့ လည္း... ။

ကိုးကား- Documentary of " Smiling in a War Zone" (2006).

ေက
(၂၈-၀၈-၀၈)
( စက္တင္ဘာလ ထုတ္- ခ်ိဳးလင္းျပာ အမ်ိဳးသမီး မဂၢဇင္း တြင္ ေဖာ္ျပျပီး-)

◦

အေရွ႕ကိုေလွ်ာက္ပါလို႕.. အေနာက္ ကို တဲ့..ၾကည့္ လိုက္ ရင္...