စာအုပ္ တအုပ္ဖတ္တယ္ဆိုတာ..အခ်ိန္ေပးရတဲ့အလုပ္ပါ။ page turner မဟုတ္ပဲ သိဖို႕လိုလို႕..ရွာစရာရွိလို႕..ေလ့လာဖို႕ ဆိုတဲ့ စာအုပ္မ်ိဳးဆို ပိုလို႕ေတာင္ ခက္ခဲ အခ်ိန္ယူရမွာပါ။ အခုေနာက္ပိုင္းဆို စာအုပ္တအုပ္ ျပည့္ျပည့္၀၀ ျပီးေအာင္ မဖတ္နိုင္တာေတာင္ အေတာ္ၾကာခဲ့ျပီ..။ အဲဒါေၾကာင့္.. အငွါးဖတ္ေပးထားသလိုမ်ိဳး.. အခ်ိန္တိုအတြင္းမွာ...စာတအုပ္ကို ျခံဳျငံဳ မိေစတဲ့..စာအုပ္စင္ က႑ေတြ..စာအုပ္ အညႊန္း ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြကို ဆို.. အင္မတန္ ႏွစ္သက္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္..ဖတ္ျပသူက.. အစြဲကင္းကင္းနဲ႕ အေသအခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ျပ နိုင္ရင္ေပါ့။
ဥပမာ- ျပည္ပ ျမန္မာေရဒီယိုေတြ မွာ နားေထာင္ရတဲ့..ဆရာဦးေအာင္ခင္ ရဲ႕ စာအုပ္စင္ ဆို အျမဲ ဂရုစိုက္ နားေထာင္မိသည္။ ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ၀ါက်တိုတိုေတြ နဲ႕ ပိုင္နိုင္တဲ့ သူ႕ေျပာဟန္က..နားထဲကိုသာမက.. ဦးေဏွာက္ထဲ ထိ တဲ့တဲ့ ေရာက္တဲ့ ေလသံမ်ိဳး.. ။ ဖတ္ရတဲ့ အထဲမွာဆိုရင္.. ဧရာ၀တီက.. စာအုပ္သံုးသပ္ခ်က္ ေတြ ကို ၾကိဳက္သည္။ ဘယ္လိုမွ ကိုယ္တိုင္ လက္လွမ္းမီွမွာ မဟုတ္တဲ့..ဖတ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္တဲ့ စာအုပ္ၾကီးေတြကို.. အႏွစ္ခ်ဳပ္ အျမန္နည္းနဲ႕ ဗဟုသုတ ရေစတာေလာက္..ဘယ္မွာ တန္ဖိုးရွိတာ ရွိေတာ့မလဲ။ တေလာက..ဧရာ၀တီမွာ ပဲ ဖတ္လိုက္ရတဲ့.. အီဒစ္မီရန္ေတး ျပန္ေျပာျပတဲ့.. ျမန္မာတိုင္းရင္းသား တေယာက္ျဖစ္တဲ့.. Pascal KhooThwe ရဲ႕ the Land of Green Ghosts: A Burmese Odyssey ( သရဲစိမ္းတို႕ရဲ႕ေျမ) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ဆို ကိုယ္တိုင္ အျပည့္အစံု ဖတ္ခ်င္ေနခဲ့တဲ့ စာအုပ္တအုပ္ ျဖစ္သြားသည္။ အသိတေယာက္ကလည္း ညႊန္းထားေသးသည္ ဆိုေတာ့။ ခုထိေတာ့.. ဘယ္ေနမွန္း မသိေသးေပ။
ေနာက္- ကိုေအာင္သူျငိမ္း ဖတ္ျပေနတဲ့.. သန္႕ျမင့္ဦး ရဲ႕ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေျခရာေတြနဲ႕ျမစ္ ကိုလည္း..ခုတေလာ စိတ္၀င္တစား ေစာင့္ဖတ္ေနမိသည္။ အဲဒီစာအုပ္ကို.. ဆရာမ ေဒၚၾကည္ေမေကာင္း ေ၀ဖန္ ကတည္းက..စိတ္၀င္စားေနခဲ့တာ။ ေနာက္ျပီး.. ျမန္မာဘုရင္ေတြ ရဲ႕ စိတ္ေန စိတ္ထား.. ေတြကို ယထ်ဘူတ က်က် သံုးသပ္ ထားတာကိုလည္း.. သိခ်င္ေနခဲ့တာ။ အိမ္မွာ ဆို.. ျမန္မာ့သမိုင္းကို စိတ္၀င္စားျပီး.. ကုန္းေဘာင္ စာအုပ္ေတြ မွန္သမွ် မျပတ္ေလ့လာတဲ့..ဖခင္ နဲ႕ဆို အျမဲ ျငင္းခံု ေဆြးေႏြးေနက် မို႕လည္း ပိုလို႕ စိတ္၀င္စားေနခဲ့မိတာ။
အဲဒါနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုေန႕မွာ.. ဘာရယ္လို႕ေတာ့မဟုတ္.. လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္ေလာက္က.. ဖခင္ရဲ႕ စာအုပ္စင္ အတြက္..တကူးတက ၀ယ္သြားေပး ျဖစ္ခဲ့တဲ့.. Twilight Over Burma ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကေလးကို ျပန္ညႊန္းခ်င္စိတ္ ေပါက္လာတယ္။ ဖတ္ျဖစ္ခဲ့တာလည္း ၾကာပီ ဆိုေတာ့..မေရမရာ ေရးေတးေတး အညႊန္းေလး ပဲ ျဖစ္မွာပါ။
ဥပမာ- ျပည္ပ ျမန္မာေရဒီယိုေတြ မွာ နားေထာင္ရတဲ့..ဆရာဦးေအာင္ခင္ ရဲ႕ စာအုပ္စင္ ဆို အျမဲ ဂရုစိုက္ နားေထာင္မိသည္။ ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ၀ါက်တိုတိုေတြ နဲ႕ ပိုင္နိုင္တဲ့ သူ႕ေျပာဟန္က..နားထဲကိုသာမက.. ဦးေဏွာက္ထဲ ထိ တဲ့တဲ့ ေရာက္တဲ့ ေလသံမ်ိဳး.. ။ ဖတ္ရတဲ့ အထဲမွာဆိုရင္.. ဧရာ၀တီက.. စာအုပ္သံုးသပ္ခ်က္ ေတြ ကို ၾကိဳက္သည္။ ဘယ္လိုမွ ကိုယ္တိုင္ လက္လွမ္းမီွမွာ မဟုတ္တဲ့..ဖတ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္တဲ့ စာအုပ္ၾကီးေတြကို.. အႏွစ္ခ်ဳပ္ အျမန္နည္းနဲ႕ ဗဟုသုတ ရေစတာေလာက္..ဘယ္မွာ တန္ဖိုးရွိတာ ရွိေတာ့မလဲ။ တေလာက..ဧရာ၀တီမွာ ပဲ ဖတ္လိုက္ရတဲ့.. အီဒစ္မီရန္ေတး ျပန္ေျပာျပတဲ့.. ျမန္မာတိုင္းရင္းသား တေယာက္ျဖစ္တဲ့.. Pascal KhooThwe ရဲ႕ the Land of Green Ghosts: A Burmese Odyssey ( သရဲစိမ္းတို႕ရဲ႕ေျမ) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ဆို ကိုယ္တိုင္ အျပည့္အစံု ဖတ္ခ်င္ေနခဲ့တဲ့ စာအုပ္တအုပ္ ျဖစ္သြားသည္။ အသိတေယာက္ကလည္း ညႊန္းထားေသးသည္ ဆိုေတာ့။ ခုထိေတာ့.. ဘယ္ေနမွန္း မသိေသးေပ။
ေနာက္- ကိုေအာင္သူျငိမ္း ဖတ္ျပေနတဲ့.. သန္႕ျမင့္ဦး ရဲ႕ ေပ်ာက္ဆံုးသြားတဲ့ ေျခရာေတြနဲ႕ျမစ္ ကိုလည္း..ခုတေလာ စိတ္၀င္တစား ေစာင့္ဖတ္ေနမိသည္။ အဲဒီစာအုပ္ကို.. ဆရာမ ေဒၚၾကည္ေမေကာင္း ေ၀ဖန္ ကတည္းက..စိတ္၀င္စားေနခဲ့တာ။ ေနာက္ျပီး.. ျမန္မာဘုရင္ေတြ ရဲ႕ စိတ္ေန စိတ္ထား.. ေတြကို ယထ်ဘူတ က်က် သံုးသပ္ ထားတာကိုလည္း.. သိခ်င္ေနခဲ့တာ။ အိမ္မွာ ဆို.. ျမန္မာ့သမိုင္းကို စိတ္၀င္စားျပီး.. ကုန္းေဘာင္ စာအုပ္ေတြ မွန္သမွ် မျပတ္ေလ့လာတဲ့..ဖခင္ နဲ႕ဆို အျမဲ ျငင္းခံု ေဆြးေႏြးေနက် မို႕လည္း ပိုလို႕ စိတ္၀င္စားေနခဲ့မိတာ။
အဲဒါနဲ႕ ျပည္ေထာင္စုေန႕မွာ.. ဘာရယ္လို႕ေတာ့မဟုတ္.. လြန္ခဲ့တဲ့ ၈ ႏွစ္ေလာက္က.. ဖခင္ရဲ႕ စာအုပ္စင္ အတြက္..တကူးတက ၀ယ္သြားေပး ျဖစ္ခဲ့တဲ့.. Twilight Over Burma ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကေလးကို ျပန္ညႊန္းခ်င္စိတ္ ေပါက္လာတယ္။ ဖတ္ျဖစ္ခဲ့တာလည္း ၾကာပီ ဆိုေတာ့..မေရမရာ ေရးေတးေတး အညႊန္းေလး ပဲ ျဖစ္မွာပါ။
စာအုပ္ရဲ႕ အဖြင့္မွာ-
( ဖခင္ျဖစ္သူ လွမ္း၍ အမွားျပင္ဆင္ေပးထားပါသည္)
အျဖစ္အပ်က္ေတြက.. ေလး ငါး ဆယ္ႏွစ္ ၾကာေနျပီ ျဖစ္ေပမဲ့.. အင္ဂ်ီ မွာ..သူ႕ခင္ပြန္းသည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာ ဘယ္လို အဆံုးသပ္ခဲ့ရတယ္ ဆိုတာ..သိဖို႕အတြက္..ဇြဲမေလ်ာ့ပဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ ၾကိဳးစားေနခဲ့တယ္။ အခုလည္း.. သတၱိေတြ အျပည့္နဲ႕ လူကိုယ္တိုင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေမးဖို႕..သူ ေရာက္လာခဲ့ျပန္တယ္။ ဒါေပမဲ့..အခန္းထဲက..ထြက္မလာတဲ့..တာ၀န္ရွိသူၾကီးက.. သူ႕ဇနီး ေဒၚခင္ေမသန္းကို လႊတ္ျပီး..စပ္ၾကာဆိုင္ မေသေသးပါဘူး..က်န္းက်န္းမာမာ ရွိေနပါတယ္ လို႕.. အေျဖေပးလိုက္သတဲ့။
ဒီအေျဖ စကားက..အေျခအျမစ္မရွိ သလို ဘယ္ကိုမွ ဆက္သြားစရာလည္း မရွိေတာ့တဲ့.. ငရဲကလာတဲ့ အလိမ္အညာ လမ္းဆံုးစကားတခုသာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ..သူသိေပမဲ့.. အခု ထက္ထိလည္း..သူ႕ခင္ပြန္း အေလာင္း ကို မေတြ႕ခဲ့ရ။
တကယ္ေတာ့.. ငယ္ရြယ္ ထက္ျမတ္တဲ့ သီေပါ ေစာ္ဘြား စပ္ၾကာဆိုင္ ဟာ.. ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာ အသိမ္းမွာ တျခားေသာ.. တိုးတက္ ထက္ျမတ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ မ်ားနည္းတူ.. လက္စေဖ်ာက္ ခံခဲ့ရတာပါ။
+++++
သူတို႕ ၂ေယာက္ရဲ႕ ဇတ္လမ္းေလးက.. တကယ့္ကို ပံုျပင္ဆန္ ျပီး ၾကည္နူးဖြယ္..ေၾကကြဲဖြယ္ေတြ အတိနဲ႕ပါ။
အခ်ိန္က..၁၉၅၁ ခုႏွစ္။ ေကာ္လိုရာဒို ျပည္နယ္ရဲ႕ ဒန္ဗာ ဆိုတဲ့ျမိဳ႕ေလးက Colorado School of Mines မွာ.. ေက်ာင္းလာတက္ၾကတဲ့..အာရွတိုက္သား မိုင္းအင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းသားေလး နဲ႕ exchange student အေနနဲ႕ ခဏ ေရာက္ေနတဲ့ ၾသစၾကီးယား နိုင္ငံသူေလး တို႕ ခ်စ္ခင္စံုမက္သြားၾကတဲ့.. သာမာန္ အခ်စ္ဇတ္လမ္းေလး တခုပါပဲ။
အဲဒီတုန္းက..ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးကလြဲလို႕.. ဒီ အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းသားေလးဟာ အာရွတိုက္က.. ဘုရင္ငယ္ေလး တပါး ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မသိေစေအာင္..သူကိုယ္တိုင္က..သို၀ွက္ထားခဲ့တယ္တဲ့။
သူတို႕ ၂ေယာက္ လက္ထပ္ျပီးေတာ့.. အင္ဂ်ီက..ေယာင္ေနာက္ဆံထံုးပါ.. လိုက္လာခဲ့တယ္။ သူတို႕ သေဘာၤၾကီး ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းကို ကပ္ကာနီးလို႕ .. အလံေတြ ပု၀ါေတြ တရမ္းရမ္း..ဗံုေမာင္းသံ တညံညံ နဲ႕ ဆိပ္ကမ္းျပည့္ ၾကိဳေနၾကတဲ့ ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြကို ျမင္ေတာ့မွ.... "There is something I have to tell you, my dear." လို႕ ေျပာလိုက္တဲ့..ခင္ပြန္းသည္ရဲ႕ စကားအဆံုးမွာ... သူမဘ၀ဟာ အရွင္လတ္လတ္ကေနျပီး.. မင္းသမီးတပါး ျဖစ္သြားခဲ့ရျပီး....တျပိဳင္တည္းမွာပဲ..ရွဳပ္ေထြးလာနိုင္မဲ့ သူ႕ အနာဂါတ္ကိုလည္း အာရံုရမိလိုက္တယ္..လို႕.. အင္ဂီ်က လြမ္းဆြတ္ ထားပါတယ္။
အျဖစ္အပ်က္ေတြက.. ေလး ငါး ဆယ္ႏွစ္ ၾကာေနျပီ ျဖစ္ေပမဲ့.. အင္ဂ်ီ မွာ..သူ႕ခင္ပြန္းသည္ရဲ႕ ကံၾကမၼာ ဘယ္လို အဆံုးသပ္ခဲ့ရတယ္ ဆိုတာ..သိဖို႕အတြက္..ဇြဲမေလ်ာ့ပဲ ေတာက္ေလွ်ာက္ ၾကိဳးစားေနခဲ့တယ္။ အခုလည္း.. သတၱိေတြ အျပည့္နဲ႕ လူကိုယ္တိုင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ေမးဖို႕..သူ ေရာက္လာခဲ့ျပန္တယ္။ ဒါေပမဲ့..အခန္းထဲက..ထြက္မလာတဲ့..တာ၀န္ရွိသူၾကီးက.. သူ႕ဇနီး ေဒၚခင္ေမသန္းကို လႊတ္ျပီး..စပ္ၾကာဆိုင္ မေသေသးပါဘူး..က်န္းက်န္းမာမာ ရွိေနပါတယ္ လို႕.. အေျဖေပးလိုက္သတဲ့။
ဒီအေျဖ စကားက..အေျခအျမစ္မရွိ သလို ဘယ္ကိုမွ ဆက္သြားစရာလည္း မရွိေတာ့တဲ့.. ငရဲကလာတဲ့ အလိမ္အညာ လမ္းဆံုးစကားတခုသာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ..သူသိေပမဲ့.. အခု ထက္ထိလည္း..သူ႕ခင္ပြန္း အေလာင္း ကို မေတြ႕ခဲ့ရ။
တကယ္ေတာ့.. ငယ္ရြယ္ ထက္ျမတ္တဲ့ သီေပါ ေစာ္ဘြား စပ္ၾကာဆိုင္ ဟာ.. ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စစ္အာဏာ အသိမ္းမွာ တျခားေသာ.. တိုးတက္ ထက္ျမတ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ မ်ားနည္းတူ.. လက္စေဖ်ာက္ ခံခဲ့ရတာပါ။
+++++
သူတို႕ ၂ေယာက္ရဲ႕ ဇတ္လမ္းေလးက.. တကယ့္ကို ပံုျပင္ဆန္ ျပီး ၾကည္နူးဖြယ္..ေၾကကြဲဖြယ္ေတြ အတိနဲ႕ပါ။
အခ်ိန္က..၁၉၅၁ ခုႏွစ္။ ေကာ္လိုရာဒို ျပည္နယ္ရဲ႕ ဒန္ဗာ ဆိုတဲ့ျမိဳ႕ေလးက Colorado School of Mines မွာ.. ေက်ာင္းလာတက္ၾကတဲ့..အာရွတိုက္သား မိုင္းအင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းသားေလး နဲ႕ exchange student အေနနဲ႕ ခဏ ေရာက္ေနတဲ့ ၾသစၾကီးယား နိုင္ငံသူေလး တို႕ ခ်စ္ခင္စံုမက္သြားၾကတဲ့.. သာမာန္ အခ်စ္ဇတ္လမ္းေလး တခုပါပဲ။
အဲဒီတုန္းက..ေက်ာင္းအုပ္ၾကီးကလြဲလို႕.. ဒီ အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းသားေလးဟာ အာရွတိုက္က.. ဘုရင္ငယ္ေလး တပါး ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မသိေစေအာင္..သူကိုယ္တိုင္က..သို၀ွက္ထားခဲ့တယ္တဲ့။
သူတို႕ ၂ေယာက္ လက္ထပ္ျပီးေတာ့.. အင္ဂ်ီက..ေယာင္ေနာက္ဆံထံုးပါ.. လိုက္လာခဲ့တယ္။ သူတို႕ သေဘာၤၾကီး ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းကို ကပ္ကာနီးလို႕ .. အလံေတြ ပု၀ါေတြ တရမ္းရမ္း..ဗံုေမာင္းသံ တညံညံ နဲ႕ ဆိပ္ကမ္းျပည့္ ၾကိဳေနၾကတဲ့ ရွမ္းလူမ်ိဳးေတြကို ျမင္ေတာ့မွ.... "There is something I have to tell you, my dear." လို႕ ေျပာလိုက္တဲ့..ခင္ပြန္းသည္ရဲ႕ စကားအဆံုးမွာ... သူမဘ၀ဟာ အရွင္လတ္လတ္ကေနျပီး.. မင္းသမီးတပါး ျဖစ္သြားခဲ့ရျပီး....တျပိဳင္တည္းမွာပဲ..ရွဳပ္ေထြးလာနိုင္မဲ့ သူ႕ အနာဂါတ္ကိုလည္း အာရံုရမိလိုက္တယ္..လို႕.. အင္ဂီ်က လြမ္းဆြတ္ ထားပါတယ္။
သူတို႕ ေမာင္ႏွံ သီေပါ ေဟာ္နန္းကို ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္ကစျပီး..အဲဒီ နယ္တခြင္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးေတြ ျဖစ္လာေတာ့တယ္။ စပ္ၾကာဆိုင္က..သူကိုယ္တိုင္ လူျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေျမရွင္ပေဒသရာဇ္ စနစ္ၾကီး ကို ေျပာင္းလဲဖို႕ ၾကိဳးစားရင္း..သူ႕ရဲ႕ ရွမ္းအမ်ိဳးသားေတြကို ဒီမုိကေရစီ စနစ္ဆီ လမ္းခင္းေပးခဲ့တယ္။ ေျမယာေတြ ကို ျပည္သူ႕ဆီ ျပန္ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေပးခဲ့တယ္။ သူသင္ခဲ့တဲ့ ပညာေတြနဲ႕..ဒီေဒသ ရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာ..တြင္းထြက္ သယံဇာတေတြ ကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ထုတ္ေဖာ္နိုင္ခဲ့တယ္။ ၾသစေၾတလ် နိုင္ငံက..ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္ေတြ ငွားျပီး တိုင္းတာ ရွာေဖြေရး ေတြကို အေကာင္းဆံုးအဆင့္ နဲ႕လုပ္တယ္..။ နိုင္ငံျခားက..မ်ိဳးစိတ္အသစ္ေတြ ၀ယ္ယူျပီး.. စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးေတြကို..စက္မူ နည္းပညာေတြနဲ႕ ျမွင့္တင္ေပးခဲ့တယ္။ အင္ဂ်ီ ကိုယ္တိုင္လည္း စာသင္ေက်ာင္းေတြနဲ႕ အမ်ိဳးသမီးက႑ ေတြကို ကိုယ္ဖိ ရင္ဖိ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္။ ဗမာလံုျခည္နဲ႕ ဆံထံုးနဲ႕ ေနထုိင္ ဆင္ယင္ခဲ့တဲ့ အင္ဂ်ီ တျဖစ္လဲ သုစႏၵီမင္းသမီးကို အားလံုးက.. အေလးထား ေလးစားခင္မင္ၾကတယ္။ အဲဒီ ရပ္ရြာေတြမွာဆို.. သူတို႕ ေမာင္ႏွံပံုကို ဘုရားစင္မွာတင္ျပီး ကိုးကြယ္တာမ်ိဳးေတာင္ ရွိခဲ့တယ္တဲ့။
ဒါေပမဲ့.. လူေကာင္းလူေတာ္ ေတြကို ၀မ္းပမ္းတသာ ၾကိဳဆို လက္ခံေလ့ မရိွတဲ့..ဒီေျမ..ဒီေရ..ဒီထံုး..ဒီအမုန္းေတြနဲ႕ အတူ ၁၉၆၂ ခု ႏွစ္ မတ္လ ရဲ႕ နိုင္ငံေရး မုန္တိုင္း ထဲမွာပဲ..ရန္ကုန္ျမိဳ႕လႊတ္ေတာ္ညီလာခံ က အျပန္ ဘယ္မွာ ေပ်ာက္ဆံုး သြားမွန္း မသိတဲ့ သီေပါ ေစာ္ဘြား စပ္ၾကာဆိုင္ ကို ယေန႕ထက္ထိ ဘယ္သူမွ ျပန္မေတြ႕ၾကရေတာ့ပါဘူး။
အဲဒီ အခ်ိန္မွာ လူမမယ္ သမီး ၂ေယာက္နဲ႕ က်န္ခဲ့တဲ့ အင္ဂ်ီ ကို သီေပါေဟာ္မွာပဲ..အေစာင့္အၾကပ္ ထူထပ္စြာ နဲ႕ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထားခဲ့တယ္။ ဘာကိုမွ မေၾကာက္တတ္ခဲ့တဲ့ အင္ဂ်ီ ကလည္း..သူ႕ဆက္သြယ္နိုင္သမွ် အရာရွိ စစ္အာဏာပိုင္ မွန္သမွ် ထံ လိုက္လံ စံုစမ္းခဲ့ေပမဲ့.. "I am writing this secretly. I am being locked up in the army lockup at Ba Htoo Myo at Lawksawk... Miss you all. Conditions here are not clean. Hope to see you soon. Cheer up yourself! I am still OK. Love, Sao Kya Seng." ဆိုတဲ႕ လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာ ေရာက္လာတဲ့..စာေလးတေစာင္ကလြဲလို႕..ဘာသဲလြန္စ မွ မရခဲ့ေတာ့ဘူး။
၂ ႏွစ္ေလာက္..အားမေလွ်ာ့တမ္း စံုစမ္း ေနခဲ့ရင္း..ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့..သူ႕အတြက္ အႏၱရယ္ေတြ ၀ိုင္းေနတဲ့..တစိမ္းျပင္ျပင္ ျဖစ္လာတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္.. ၾသစၾကီးယားသံရံုးရဲ႕ အကူအညီနဲ႕ သမီးေလး ၂ ေယာက္အတြက္ နိုင္ငံကူးလတ္မွတ္ အတု လုပ္ျပီး ျမန္မာနိင္ငံထဲက..ခိုးထြက္ လာခဲ့ေတာ့တာ..ကေန႕အထိ..အခု စာအုပ္ကို ေရးသားျဖစ္တဲ့ အထိေပါ့။
ဒီစာအုပ္ကုိ ဒုတိယ အိမ္ေထာင္ျဖစ္တဲ့ ခင္ပြန္းသည္ရဲ႕ အားေပးတိုက္တြန္းမူ နဲ႕ ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့တာျဖစ္ျပီး..အလင္းေရာင္ ေပ်ာက္ကြယ္ရင္း..ေမွာင္စျပဳေနတဲ့ ဗမာျပည္ရဲ႕ ဖိႏွိပ္ကန္႕သတ္မူေတြကို ကမၻာက သိေအာင္..ေနာက္..သူ႕ခင္ပြန္းစပ္ၾကာဆိုင္ ရဲ႕ သူ႕ေျမသူ႕ေရ အေပၚ တာ၀န္ေက်ခဲ့ပံု.. နိုင္ငံေရး အျမင္က်ယ္ခဲ့ပံုေတြ..လူသားဆန္ခဲ့ပံုေတြကို မွတ္တင္းတင္ ရစ္ဖို႕ပါလို႕ ဆိုထားပါတယ္။
Inge Sargent at the UN Association Ceremony in 2000.
ဒီစာအုပ္ကို ၁၉၉၄ မွာ ဟာ၀ိုင္ယီတကၠသိုလ္ စာအုပ္တိုက္က..ပုံႏွိပ္ခဲ့ပါတယ္။ စာအုပ္ရဲ႕ အတြင္းအဖံုးမွာ အေမရိကန္မွာ အေျခခ် ေနထိုင္ေနတဲ့.. စာေရးသူ -အျငိမ္းစားေက်ာင္းဆရာမ ၾကီး အင္ဂ်ီရဲ႕ မဟာနဖူး ဆံထံုး ျမင့္ျမင့္ၾကီးနဲ႕ ဓါတ္ပံု ကို ၾကက္သေရ ရွိစြာ ျမင္ရနိုင္ပါတယ္။ Burma lifeline ဆိုတဲ့ ေဖာင္ေဒးရွင္းတခုကိုလည္း အင္ဂ်ီ နဲ႕ သူ႕ဒုတိယခင္ပြန္းက မတည္ဖြဲ႕စည္းထားတယ္လို႕ သိရပါတယ္။
ဆက္စပ္ သတင္း- ေညာင္ေရႊေဟာ္နန္း ႏွင့္ သီေပါေဟာ္
◦
21 Comments:
မွ်ေ၀ေပးတာ ေက်းဇူးပါ အမ။ ရွာလို ့ရရင္ ၀ယ္ဖတ္ၾကည့္ပါအုန္းမယ္ ( ၾကိဳးစားပမ္းစား)
လင္း
စာအုပ္မငွားလည္းေနေပါ့
ေနာက္ေန႔မွ Bankstown Libraryမွာသြားရွာမယ္
မရွိရင္ေတာ့ ရွိတဲ့ေနရာလာၿပီးစာအုပ္ယူရေတာ့မွာ
ေပါ့..း)
အစ္မေရးထားတာ ဖတ္လိုက္ေတာ့ ရွာဖတ္စရာ မလိုေတာ့ဘူးေပါ့.:)
စိတ္၀င္စားဖို႔ ေကာင္းတယ္ မေက။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ဟနက ေမာရွမ္း(ရွမ္းၾကီး)မို႔လုိ႔ ရွမ္းေတြန႔ဲပတ္သက္တာ
အကုန္ စိတ္၀င္စားတာ။ ဒီသမိုင္းကို မသိခဲ့ဘူး။
အဲဒီ စာအုပ္ရွာ ဖတ္ဦးမယ္။
ေက်းဇူးမေက... ဒါကိုဖတ္လိုက္ေတာ့ တိုင္းရင္းသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး ဆုိတာ ပါးစပ္ကေအာ္ သီခ်င္းေတြဆုိ ဆိုင္ဘုတ္ေတြတပ္ရံုနဲ႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆုိတာပါပဲ...
အဲ..အစ္မေကေရ တုိက္ဆုိင္လုိက္ပံုမ်ား ...
ခုေလးတင္ညီမတုိ႔ေတြ ဘေလာဂ့္ေရးတဲ့ ေမာင္ေလး၊ညီမေလးေတြနဲ႔ေတြ႕ျပီးျပန္လာတာ၊သူတုိ႔နဲ႔ပဲ
အဲ့ဒိစာအုပ္အေၾကာင္းသူတုိ႔ကုိေျပာျပျဖစ္ေသးတယ္။
ျပန္လဲလာေရာ အစ္မဆီမွာ ေတြ႕တာပဲ..။
အစ္မေက..မေရမရာ ေရးေတးေတးအညႊန္းသာဆုိတယ္...တယ္ေကာင္း..။
အထဲမွာ ရွာမရေတာ့ဘူးၾကားပါတယ္။။
မေနာ္..ညီမမွာရွိတယ္။ညီမငွားပါ့မယ္..အဟဲ :)
ကိုေယာဟန္ေအာင္ဆီမွာ ဖတ္ခဲ့ တယ္
စိတ္၀င္စားေနတာ..
ခု တစ္ခ်ိဳ႕ တစ္စ ထပ္ ဖတ္ရတာ ေကာင္းလိုက္ တာ
အဲဒီ စာ အုပ္ ဘယ္နား ရႏိုင္မလဲ မသိ ဘူး ေနာ္..
စာအုပ္မိတ္ဆက္ေရးတဲ့ မိတ္ေဆြတေယာက္ ေတြ႔သြားတယ္။ အားေပးပါတယ္။ ဆက္လုပ္ပါဦး။ က်န္တဲ့သူအတြက္လည္း ေကာင္းပါတယ္။
အခုလို စာအုပ္ေကာင္းတစ္အုပ္ကို မိတ္ဆက္ေပးတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀-ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က ကၽြန္ေတာ္ ထုိင္းႏိုင္ငံကို Stay ေရွာင္စဥ္က အခန္းငယ္ေလးတစ္ခုထဲမွာ “ေရဒီယိုေမဆြိ” နားေထာင္းရင္း ဖတ္ခဲ့ဖူးတာျပန္ သတိရမိတယ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံသူတစ္ဦးကို ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ etiquette ေတြ (အမွန္ေတာ့ ရွမ္းယဥ္ေက်းမႈေပါ့ေနာ္) သင္ေပးတာကို ဂုဏ္ယူမိတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ကို အလည္သြားေတာ့ ကြန္ျမဴနစ္ကို သေဘာမက်တဲ့ စပ္ၾကာဆိုင္က “ဘာပစၥည္းမွ မ၀ယ္ရဘူးလို႔” တားတာကိုလည္း မွတ္မိပါေသးတယ္။ ျပည္ေထာင္စုကို ေထာက္ခံတဲ့, အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ဆံုး႐ႈံးခဲ့တာကို ၀မ္းနည္းမိခဲ့တယ္။ ေနာက္ျပန္ဖတ္ခ်င္လို႔ ရွာတဲ့အခါ မရေတာ့ပါဘူး။ မေက… အခ်ိန္ရလို႔ ဘာသာျပန္ၿပီးတင္ ေပးႏိုင္ရင္ေတာ့ ျပန္ေပးေစခ်င္ပါတယ္။
မမေကသြယ္
သူတို႕လို ထင္ရွားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြေတာင္ လူမသိ သူမသိ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရတယ္ ဆိုရင္..ေခတ္အဆက္ဆက္....သူရဲေကာင္းေတြ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ ေပ်ာက္ခဲ့ရသလဲဆိုတာ မေတြးရဲေအာင္ပဲ စိတ္ေတာ္ေတာ္ မေကာင္းဘူး။။
ပို႕စ္ေလးမွာ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေျပာျပေပးတာ ေက်းဇဴးတင္ပါတယ္
၀ိမုတႎဘေလာ့မွာ သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း သီေပါေစာ္ဘြား စ၀္ၾကာဆိုင္၏ ေဟာ္နန္းကိုလည္း စစ္အာဏာပိုင္မ်ား က မည္သူမွမ၀င္ရ အမိန္႔ျဖင့္ ခ်ိတ္ပိတ္လိုက္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေဒသခံမ်ားကေျပာသည္လို႕ ေျပာထားတယ္..
တန္ဘိုးရွိတဲ႕ မွ်ေ၀ေပးမႈတြက္ ေက်းဇူး မေက
ရွာဖတ္အုံးမယ္ ေက။
စာအုပ္ညႊန္းေကာင္းတဲ႔လူဆိုတာ ေစတနာလဲပါ၊ စိတ္၀င္စားေအာင္လဲ Highlight လုပ္တတ္၊ သိစရာ အခ်က္အလက္ေလးေတြလဲ မွ်တတ္တာမ်ိဳးမွပါ။
အဲဒီလိုဆိုရင္ စာညႊန္းဖတ္ၿပီးတာနဲ႔ တခါတည္း ဖတ္ခ်င္ သြားတာမ်ိဳးေလ။
အခု ဒီပို႔စ္ ဖတ္ၿပီးေတာ႔ ဖတ္ခ်င္လြန္းလို႔ စာအုပ္ဘယ္မွာလဲ ေပး.. အခု ေပး။ :))
မေကအၫႊန္းေလးဖတ္ၿပီး ဖတ္ခ်င္စိတ္ ေပါက္လာၿပီ။
အဖိုးတန္တဲ့ စာအုပ္ေကာင္းတစ္အုပ္ကို ညႊန္းေဖာ္ေပးတဲ့
အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ မေကေရ...
ဖတ္ခဲ့ဖူးတဲ့ စာအုပ္တအုပ္ပါပဲ....
၀မ္းနည္းဖို႕လည္း ေကာင္းပါတယ္...
အဲလို ဘ၀မ်ိဳးေတြ ဗမာျပည္ သမိုင္းမွာ ဘယ္ေလာက္မ်ားခဲ့ျပီလဲ ဆိုတာ ဘယ္သူမွ ေသခ်ာ မသိႏိုင္ပါဘူးေလ...
လင္း- မေနာ္- မခ်ိဳသင္းေရ-
တကယ္ဖတ္ခ်င္တာဆိုရင္ေတာ့.. အေမဇုန္မွာပဲ ရေတာ့မယ္ထင္တယ္။ စင္ေတြေပၚမွာေတာ့..မရွိေလာက္ေတာ့ဘူး။
လင္းဒီပ- ဟုတ္တယ္ေလ..အဲဒါေၾကာင့္..အမလဲ စာအုပ္အညႊန္း..အက်ဥ္းခ်ဳပ္..သံုးသပ္ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြ ဆို တမင္လိုက္ရွာဖတ္ျဖစ္တာ။ ေရသာခိုနည္းတမ်ိဳးေပါ့။ း)
ဟန- ရွမ္းေသြးႏြယ္ဆိုရင္ေတာ့..ဖတ္ျဖစ္ေအာင္ဖတ္ၾကည့္ပါ..ညီမေရ-
ပီတိ- တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညႊတ္ေရးလား..အင္း.. ေအာ္လို႕ေတာ့ေကာင္းသားပဲ..
ညီမၾကီးမေၾကးမံုေရ- ဟုတ္ကဲ့လား..တိုက္ဆိုင္လွခ်ည့္။ ဒါဆို ကေလးေတြနဲ႕ လက္ဆင့္ကမ္း မွ်ဖတ္ၾကေပါ့။
မမသီရိ- ဘယ္စာအုပ္ကိုေျပာတာလဲမသိ- သန္႕ျမင့္ဦးစာအုပ္ကေတာ့..သစ္ေသးတယ္..စင္ေပၚမွာ ရွာရင္ရနိုင္မယ္။
ကိုေယာဟန္ေအာင္- ခုလို အားေပးတဲ့အတြက္.. ေက်းဇူးတကယ္တင္မိပါတယ္။ ဦးေအာင္သူျငိမ္းရဲ႕ စာအုပ္လက္ေဆာင္က႑ကိုလည္း ဦးေအာင္ခင္လို ေစာင့္နားေထာင္ၾကည့္ပါ့မယ္..ခုေတာ့..မ်က္စိနဲ႕ပဲ ဖတ္ျဖစ္တယ္။
ကိုဧရာ- ဒါဆို တူေနျပီပဲ..က်မ ဒီစာအုပ္ကို၀ယ္တာလည္း အတိအက်ေျပာရင္..လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၀ ႏွစ္ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႕လယ္ေခါင္က..Asia Bookstore မွာ Who Kill AUng San နဲ႕အတူ ၀ယ္ခဲ့တာ..ဘတ္၃၀၀ လားေပးရတယ္။ ဘာသာေတာ့မျပန္နိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ ေနာက္..စာအုပ္ကလဲ က်မနဲ႕အတူ ရွိမေနဘူး..ခုေတာင္ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြ..မေသခ်ာလို႕..ဥပမာ..ဦးေန၀င္းနဲ႕ေတြ႕တဲ့အခန္းက..အဖြင့္လား..အထဲတေနရာမွာလား..သိပ္မေသခ်ာဘူး။
ညီမဆုမြန္- ေျပာတာနဲ႕..၀ိမုတၱိမွာသြားရွာျပီး ေအာက္မွာ လင့္ေပးထားလိုက္တယ္..ေက်းဇူး..သတင္းေထာက္မေလးေရ- ( ေတာ္တယ္) း)
မေလးေရ- အျမဲသတိရေနတယ္..ခုလို မွတ္ခ်က္လာေပးတာ ေက်းဇူးေနာ္။
မခ်ိဳသင္းနဲ႕မီယာ..ဖတ္ခ်င္- ရေအာင္ရွာဖတ္ း)
ကိုေဆာင္း နဲ႕ ကိုေအာင္သာငယ္- မပ်က္မကြက္ မွတ္ခ်က္ေပးတဲ့အတြက္.. ေက်းဇူး။ ကိုေအာင္သာငယ္ေရ-- ဟုတ္တယ္..လူေကာင္းေတြ ျပဳန္းတီး ေနေစတဲ့..အေျခအေနေတြက..တကယ္ေတြးၾကည့္ရင္..စိုးရိမ္ေရမွတ္ကို ေက်ာ္ေနျပီ။
မေကသြယ္ေရ....
တုိးတုိးတိတ္တိတ္ေလး လာလာဖတ္ျဖစ္ေနတယ္ဗ်. :)
ခုေတာ႔လည္း ေကာ္မန္႔ေရးရင္ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ၾကီးကုိ ေအာ္ဖတ္သြားျပီဗ်ာ...
ေဟာ္နန္းေတြအေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္အရမ္းသိခ်င္ေနတာ. ခုဒီစာအုပ္ေလးက လမ္းစတစ္ခုျဖစ္သြားျပီ...
ဟုိးတေလာတုန္းကလည္း ဗမာ႔ေစာင္းဆုိတဲ႔ ပုိ႔စ္ေလးကို ေသေသခ်ာခ်ာ လာဖတ္သြားခဲ႔ေသးတယ္ ဆုိတာ အခုမွ ေျပာျပလုိက္ေတာ႔မယ္. :)
ကၽြန္ေတာ္႔အစ္မ ပညာေတြ ဒီ႔ထက္ အမ်ားၾကီးတတ္ျပီး တုိင္းက်ဳိးျပည္ျပဳႏုိင္ပါေစဗ်ာ...
Y.
အမွတ္ မမွားရင္ ဒီစာအုပ္ကို လက္ဖဝါးေလာက္ ဆိုဒ္နဲ႔ သံခိပ္ လုပ္ထားတဲ႔ "ေမွ်ာ္ေလတိုင္း မႈိင္းရီ" ဆိုၿပီး ဘာသာျပန္ ထားတာ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ေလာက္က လြတ္ေျမာက္နယ္ေျမ တခုမွာ ဖတ္ခဲ႔ရ ဖူးတယ္၊ အီးဒစ္ မရန္တီးက ဒူကဘာ တို႔နဲ႔ တၿမိဳ႔ထဲ ေနသူ ျမန္မာ႔အေရး စိတ္ဝင္စားသူ အေမရိကန္ စာေရး ဆရာမပါ။ မေက... စာအုပ္ သံုးသပ္ခ်က္ေတြ မ်ားမ်ား ေရးႏိုင္ပါေစ ညႊန္ျပႏိုင္ပါေစ ႀကိဳဆိုပါတယ္ ဗ်ားးးးးးးးးးးးးးးးး
မေကေရ
စာအုပ္ေလးကို အရမ္းစိတ္ဝင္စားမိပါတယ္။
မွ်ေဝေပးတဲ့ အတြက္ေက်းဇူးပါေနာ္။
ရန္- ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္။ စိတ္၀င္စားေနတဲ့တခု အတြက္ လမ္းစရသြားတာကိုလည္း ၀မ္းသာေနမိတယ္။ စာအုပ္ညႊန္းရ က်ိဳးနပ္သြားပါတယ္။ စာဖတ္သူ မိတ္ေဆြ တေယာက္အျဖစ္ အေလးအနက္ မွတ္မိေနပါ့မယ္။ း)
ဒူကဘာ- ျမန္မာျပန္ကိုေတာ့..က်မမသိဘူးရွင့္။ အီရစ္မရန္ေတး နဲ႕ နီးစပ္တယ္ဆိုတာ စိတ္၀င္စားစရာပဲ။
ညီမ-ႏွင္းေရ- ေက်းဇူးေနာ္။ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း..အေတြ႕အၾကံဳေတြ ေစာင့္ဖတ္ေနပါ့မယ္။
မေက ဒီစာပအုပ္အတြက္ ေက်းဇူးပါ
အ/ရမ္းကို ေကာင္းတဲ့ ေဖာိျပမွူပါ
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္
ျမတ္ႏိုး
Post a Comment