သယံဇာတ ပဋိပကၡ နဲ႕ သဟဇာတ ပဋိညာဥ္

ျပီးတဲ့ အပတ္ေတြထဲ  တိုုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုုင္အဖဲြ႕ ေတြနဲ႕  ျမန္မာအစိုုးရရဲ႕  ေဆြးေႏြးပဲြ သတင္းေတြကိုု စိတ္၀င္တစား အင္တာနက္မွာ လိုုက္ရွာဖတ္ေနတုုန္း  ညေနခင္း နိုုင္ငံတကာ တီဗီြ သတင္းတခုုမွာ M23  လက္နက္ကိုုင္ သူပုုန္အဖဲြ႕က   ကြန္ဂိုုအစိုုးရကိုု  ျငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္း ျပီ ဆိုုတဲ့  ေခါင္းၾကီးသတင္းကိုု  ၾကားလိုုက္ရတယ္။ တိုုက္ဆိုုင္တယ္လိုု႕ ဆိုရေပမဲ့ .. ကြန္ဂိုု နဲ႕ ျမန္မာ ဆိုုတာက အလွမ္းေ၀းလွတဲ့ နိုုင္ငံနွစ္ခုု ။ ဒါေပမဲ့  အာဖရိကနိုုင္ငံေတြ ရဲ႕  ျပည္တြင္းစစ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ၊  လူမိဳ်းေရး ပဋိပကၡ ေတြရယ္  သယံဇာတ လုုပ္ငန္းေတြ ရယ္ ၾကားမွာ ေသြးအလိမ္းလိမ္း ဖုုန္အလိမ္းလိမ္း  ရိွေနတတ္တာမိုု႕ ၊ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လက္ရိွ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး အၾကပ္အတည္းနဲ႕  ဆက္စပ္ စဥ္းစား ၾကည့္နိုုင္ မလားရယ္လိုု႕  ကြန္ဂိုု သတင္းေတြေနာက္ လိုုက္ရွာဖတ္ရင္း တေယာက္တည္း ေမးခြန္းထုုတ္မိတယ္။ ပဋိပကၡေၾကာင့္  သယံဇာတ လုုပ္ငန္းေတြ အဟန္႕အတားျဖစ္တာလား…. သယံဇာတ လုုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ပဋိပကၡ ေတြ ပိုုျပီး ျပင္းထန္လာတာလား ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အခုုေနာက္ပိုုင္းနွစ္ေတြမွာ သယံဇာတ နဲ႕ ပဋိပကၡဟာ ဒဂၤါးျပားတခုု ရဲ႕ ေခါင္း နဲ႕ ပန္း လိုု ျဖစ္လာေနတာပဲ ။  ျငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုုျပီး မက်က္တဲ့ အနာေတြကိုု မန္းမွဳတ္ ျပစ္ေနၾကရတာက လည္း  စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းေနျပန္ ေတာ့တယ္။ 

တကယ္ဆိုုေတာ့  ၂၁ရာစုုအေရာက္မွာ လူေတြရဲ႕  အေနအထိုုင္ အသံုုးအေဆာင္ေတြ တိုုးတက္ေျပာင္းလဲ လာတာနဲ႕ အမ ွ် ကမၻာၾကီးမွာ စြမ္းအင္သယံဇာတေတြ  ပိုုျပီးလိုုအပ္လာ ။  ေဈးကြက္ၾကီးက ပိုုျပီး က်ယ္ျပန္႕ရွဳပ္ေထြးလာ ။ နိုုင္ငံအစိုုးရေတြလည္း  ဒီ သယံဇာတ ၀င္ေငြေတြ နဲ႕  ပိုုျပီး အက်င့္ပ်က္လာ ။ ေဒသခံ ဌါေန တိုုင္းရင္းသား လူမိဳ်းစုုေတြကလည္း  သူတိုု႕ အကိဳ်းေ၀စုု အတြက္ ျမင္တတ္ ေတာင္းတတ္ တိုုက္တတ္ ခက္တတ္လာ ။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္  ပ်က္စီးမူေတြ  ေျမယာသိမ္းမူေတြ နဲ႕  ျပည္သူေတြရဲ႕  မေက်မနပ္မူေတြ ရုုန္းၾကြလာ .. ။ အဲဒီလိုုနဲ႕ ေပါက္ပင္ ဘာေၾကာင့္ ကိုုင္းရတာလဲ ဆိုုတဲ့ ေမးခြန္းလိုု ၊ အေတာမသတ္နိုုင္  ျဖစ္ေနၾက ရတာဟာ၊ ဒီေန႕ ကမၻာရဲ႕   ပစကၡ သယံဇာတ ပဋိပကၡ ၾကီးပဲ ျဖစ္ေတာ့တယ္။ 

အဲဒီလိုု ျပည္သူက ဆင္းရဲသေလာက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက မတရား ၾကြယ္၀လာေနတဲ့ သယံဇာတကိ်န္စာသင့္ နိုုင္ငံေတြမွာ ၊ ရိွသမ ွ် ေျမလွန္ထုုတ္ေရာင္းရင္း ျပည္တြင္းစစ္ေတြ နဲ႕ ျဖစ္ခ်င္တိုုင္း ျဖစ္လာေန ၾကေတာ့ ၊  ဒီ သယံဇာတ ပဋိပကၡ  ဆိုုတာေတြကိုု ကမၻာ့အသိုုင္းအ၀ိုုင္းက မျဖစ္မေန အာရံုုစိုုက္ လာရေတာ့တယ္ ။ ကမၻာ့ေဈးကြက္ထဲကိုု လမ္းေၾကာင္း အမိဳ်းမိဳ်းကေန ၀င္ေရာက္လာမဲ့ အဲဒီ သယံဇာတ ေတြကိုု  Conflict Mineral လိုု႕ ပုုဒ္မ တပ္ျပီး ဥပေဒေတြ နဲ႕ ပိတ္ပင္ ၾကည့္ၾကတယ္။ ဥပမာ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္းခဲ့တဲ့  ျမန္မာျပည္နဲ႕ ပတ္သတ္ေနတဲ့ Burmese Jade Act  ဆိုုတာ ရိွခဲ့တယ္။ အခုုလည္း သက္တမ္း ထပ္တိုုးထား ဆဲပဲ ။ အာဖရိကတိုုက္ က ထြက္တဲ့ စိန္ေတြကိုု Blood Diamond ဆိုုျပီး  ေရွာင္ၾကဥ္ ဖိုု႕ လံွဳ႕ေဆာ္မူေတြ လုုပ္ၾကတယ္။ ကြန္ဂိုုမွာ ဆိုုရင္လည္း တိုုက္ပဲြေတြ ျပင္းထန္ေနတဲ့ နိုုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ဖ်ားေဒသက လာတဲ့ T3 ( Tin, Tungsten, Tantalum လိုု႕ ေခၚတဲ့  သတၱဳေတြကိုု အီလက္ထေရာနစ္ ပစၥည္းထုုတ္တဲ့ လုုပ္ငန္းၾကီးေတြက မရိွမျဖစ္ အသံုုးျပဳေနရသည္မိုု႕  အေမရိကန္နိုုင္ငံမွာ ဥပေဒျပဳျပီး တင္းက်ပ္စိစစ္ေနရသည္။   

ဒါ့အျပင္ အခုု ျမန္မာျပည္မွာ စိတ္၀င္စားလာၾကတဲ့ Extractive Industries Transparency Intiative (EITI)  လိုု အဖဲြ႕ၾကီးေတြနဲ႕  တည့္မတ္ဖိုု႕ တီထြင္ၾကံဆ လာၾကတယ္။ အဖဲြ႕၀င္ အျဖစ္ မွတ္ေက်ာက္ တင္ခံနိုုင္ရင္ ကမၻာကေလးစားမယ္ေပါ့ ။ တိုုက္တိုုက္ဆိုုင္ဆိုုင္ပဲ  ျမန္မာျပည္က အခုုမွ နႊႈႈ အဖဲြ႕၀င္ျဖစ္ဖိုု႕  သိမ္းသြင္းတံုုး  ျပင္ဆင္ၾကိဳးစားတံုုး အခိ်န္မွာ၊  ကြန္ဂိုု နိုုင္ငံကေတာ့ ၂၀၁၃ နွစ္ဆန္းပိုုင္းတုုန္းကမွ ရခဲ့တဲ့ တင္းျပည့္အဖဲြ႕၀င္ အျဖစ္ကေနေတာင္ ယာယီ ရပ္ဆဲ ခံထားရျပီ လိုု႕ ဆိုုသည္။ 

အခုု ကြန္ဂိုုမွာ သူပုုန္ေတြက လက္နက္ခ်ျပီး အလံျဖဴျပထားတယ္ ဆိုုေပမဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာက မေသခ်ာမူေတြ မ်ားေနျပန္သည္။ ကြန္ဂိုုအမိဳ်းသားတပ္မေတာ္က သူ႕ထဲကေန ခဲြထြက္ ပုုန္ကန္သြားတဲ့ တြတ္စီသူပုုန္ေတြကိုု ျပန္ေပါင္းစည္းဖိုု႕ လက္မခံနိုုင္သလိုု နိုုင္ငံေရး စားပဲြ၀ိုုင္းေပၚလည္း မေခၚနိုုင္ဘူးဟုု ျငင္းဆိုုသည္။ လူမိဳ်းေရး မေက်နပ္မူေတြ ရိွခဲ့တဲ့ အဲဒီ M23 သူပုုန္ အဖဲြ႕ဟာ ခဲေတြ ေရႊေတြ ထြက္တဲ့ ကီဗူေဒသကိုု ၂ နွစ္ေလာက္ သိမ္းပိုုက္ထားနိုုင္ခဲ့သည္။ ေဒသခံ လူထုုေတြလည္း အေတာ့္ကိုု ဒုုကၡေရာက္ၾက ေသၾက ေက်ၾကသည္။ အခုု ကုုလသမဂၢတပ္ေတြရဲ႕ အကူအညီနဲ႕ ကြန္ဂိုုအစိုုးရစစ္တပ္က တိုုက္ထုုတ္လိုုက္နိုုင္ေတာ့မွ အိမ္နီးခ်င္း  ယူဂမ္ဒါ နိုုင္ငံထဲ ေျပး၀င္ လက္နက္ခ်  ျငိမ္းခ်မ္းေရး  စကားဆိုုျခင္း ျဖစ္သည္။

ကြန္ဂိုု ရဲ႕ ပဋိပကၡက ဘယ္ေလာက္ထိ က်ယ္ျပန္႕ သက္ေရာက္မူ ရိွသလဲေတာ့မသိ  ။ ကုုလသမဂၢတပ္ အင္အားအမ်ားဆံုုး ခ်ထားတဲ့ နိုုုင္ငံ ျဖစ္ျပီး  အခြန္ထမ္းေငြေတြ တနွစ္ကိုု တဘီလံ်ေက်ာ္ေလာက္ သံုုးစဲြကုုန္က်တယ္လိုု႕ တြက္ခ်က္ၾကသည္။ ကြန္ဂိုု ပဋိပကၡထဲကိုု  ေနာက္ထပ္ ၀င္လာသူေတြကေတာ့ အာဖရိကတိုုက္ကိုု အင္အားခဲ်႕ထြင္ စြမ္းအင္ အရွာထြက္လာတဲ့ တရုုတ္နိုုင္ငံပိုုင္ ကုုမၺဏီၾကီးေတြ ။ အာဖရိကတိုုက္ၾကီး မွာ အေနာက္အုုပ္စုု ေတြက  ငွက္ဖ်ားေတြ HIV ေတြနဲ႕  အလုုပ္ရွဳပ္ ေနတဲ့အခိ်န္မွာ   ျဖဳန္းဆိုု  ဇိုုးဇိုုး ဇပ္ဇပ္ တရုုတ္ေတြ ၀င္ခ်လာျပီး လမ္းေတြခင္း  တံတားေတြေဆာက္ သတၱဳေတြ ထူးတုုတ္ေတာ့မွ  အားလံုုး  မ်က္လံုုးျပဴး ကုုန္ၾကတယ္ ။ အထူးသျဖင့္  တရုုတ္ရဲ႕ အင္အားျဖန္႕ရာ ထပ္ခ်ပ္မကြာ အင္အားလိုုက္မ ွ်ေနရတဲ့ အေမရိကန္ေတြပဲ  ။ အေမရိကန္ပိုုင္ အီလက္ထေရာနစ္ ကုုမၺဏီၾကီးေတြရဲ႕  အကိဳ်းစီးပြား မ ွ်ဖိုု႕  အေၾကာင္းေတြလည္း ရိွခ်င္ ရိွမည္ေပါ့ ။  ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကြန္ဂိုု ျပည္တြင္းစစ္ကိုု ရပ္တန္႕ဖိုု႕  အေၾကာင္းေတြေတာ့ ရိွလာေနျပီ ။

ကြန္ဂိုုအေၾကာင္း အရင္ စဥ္းစားလိုုက္မိေတာ့  ျမန္မာျပည္ အေၾကာင္း ေရးဖိုု႕ ေတာင္ အေထြအထူး မရိွေတာ့ သလိုု ျဖစ္သြားသည္။  နိုုင္ငံျခင္း လူမိဳ်းျခင္း ေ၀းကြာလွတယ္ ဆိုုေပမဲ့  ပဋိပကၡ ေက်ာရိုုး ျဖစ္စဥ္ေတြက ဒါေတြပဲ မဟုုတ္လား…။ ထူးျခားတာက  ျမန္မာျပည္မွာ လက္နက္ကိုုင္အဖဲြ႕ ဆိုုတာ  တခုု နွစ္ခုု မကသလိုု  သယံဇာတေတြ ထုုတ္ယူသံုုးစဲြ နိုုင္တဲ့ အလားအလာ ေတြကလည္း ဟိုုတကြက္  ဒီတကြက္ေလာက္  မဟုုတ္ ။ ျမန္မာျပည္ၾကီးကိုု ပထ၀ီီီနိုုင္ငံေရး အရ  ျမင္းခြာပံုု  ၀ိုုင္းရံ ကာကြယ္ေပးေနတဲ့ တိုုင္းရင္းသားေဒသ ေတာင္တန္းၾကီးေတြမွာ  သယံဇာတ ေတြ ရိွေနၾကသလိုု ၊ သမုုဒၵရာ ေရေၾကာင္းလမ္းေတြကိုု ျဖန္႕က်က္သြယ္တန္းေပးေနတဲ့ ရခိုုင္ ကမ္းရိုုးတန္း တနသၤာရီ ကမ္းရိုုးတန္း တေလ ွ်ာက္မွာလည္း ေရနံ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႕ေတြ အလ ံွ်အပယ္ ထြက္ရိွ ေနေလေတာ့ ပထ၀ီနိုုင္ငံေရးတင္မက ပထ၀ီစီးပြားေရးလိုု႕ ေတာင္ ေျပာရမေလာက္ပင္။ ပိုုျပီး ထူးျခားတာက ျမန္မာျပည္တြင္းစစ္ရဲ႕ သက္တမ္းက ရာစုုနွစ္ တ၀က္ ေက်ာ္ေအာင္ ၾကာျမင့္ ခဲ့ျပီ ။ ျပည္တြင္းစစ္ကိုု သမိုုင္း လက္ဆင့္ကမ္းခဲ့ၾကရင္း ပထမ မိဳ်းဆက္ ျဖစ္တဲ့  ေဒါင္ေဒါင္ျမည္ ေတာ္လွန္ေရးသမား ၾကီးေတြပင္ သိပ္မက်န္ေတာ့။  အမိဳ်းသားအေရးထက္ အကိဳ်းစီးပြားအေရးကိုု အာရံုုက်လာၾကရင္း ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ သေႏၶ ကလည္း ေရြ႕ေလ်ာ သားပ်က္ခ်င္သလိုု ျဖစ္ေနသည္။ ေျပာရရင္ အဓိက လက္နက္ကိုုင္ အဖဲြ႕အစည္းၾကီးေတြရဲ႕  အေနအထားက  ဥသ ွ်စ္သီး ၾကီး တလံုုးလိုု ရင့္မွည့္ ကဲြအက္ေနျပီ။

ေျပာခဲ့သလိုု ကမၻာ့ေဈးကြက္ၾကီး ရဲ႕ သယံဇာတ သတၱဳစြမ္းအင္ လိုုအပ္မူၾကီး ၾကီးမားလာတာနဲ႕ အမ ွ် ၊ တရုုတ္နိုုင္ငံ ရဲ႕ နိုုင္ငံေရးထိုုးေဖာက္မူ ေဈးကြက္ထိုုးေဖာက္မူေတြ ကိုု အေနာက္အုုပ္စုုက စိုုးရိမ္လာသည္။ ျမန္မာျပည္ကိုု အေရြ႕ တခုုေတာ့ ေရြ႕ ေစခ်င္ျပီ။ ကဲ- အခုု ျမန္မာျပည္ၾကီး ေရြ႕ ျပီ..  တံခါးဖြင့္ျပီ .. နိင္ငံျခား ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမူေတြ ဖိတ္ေခၚျပီ… ဒီမိုုကေရစီေပးျပီ ဆိုုေတာ့ ၊ ျမန္မာ့နိုုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ပါ၀င္ေနတဲ့သူေတြ အားလံုုး အလိုုက္သင့္ လိုုက္ ေရြ႕ ရေပေတာ့မည္။ နိုုင္ငံျပင္ပမွာ အေျခခ် ေနခဲ့တဲ့ နိုုင္ငံေရး လွဳပ္ရွားသူေတြေတာင္  အခုုအခိ်န္မွာ ျမန္မာျပည္ ထဲကိုုပဲ အလုုအယက္ ျပန္၀င္ျပီး ေနရာရွာ  မဟာမိတ္ျပဳ  ေနၾကရျပီ ဆိုုေတာ့… ျမန္မာ့နိုုင္ငံေရး မွာ သိပ္ကိုု အေရးပါတဲ့ တိုုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုုင္ အဖဲြ႕ေတြမွာလည္း ၂၀၁၅ အမီ အေရြ႕ တခုု ေတာ့ ေရြ႕ ရေတာ့မည္။ 

အခုု ျဖစ္ေနၾကတာက ဘယ္လိုု ေရႊ႕မလည္း ဆိုုတဲ့ ျပသာနာ ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရ-ရေအာင္ ယူ ေရွ႕ဆံုုးက လက္မွတ္ထိုုးျပီး လႊတ္ေတာ္ နိုုင္ငံေရးထဲ ၀င္ထိုုင္ၾကမလား ။ အစိုုးရက ဖဲ့ရဲြ႕ ေပးေနတဲ့ စီးပြားေရး လုုပ္ခြင့္ေတြနဲ႕ ကုုမၺဏီေထာင္ ၾကမလား ။ ဂုုဏ္ျပဳ ခီ်းျမွင့္ ေၾကးေလးေတြနဲ႕  ေအးေအးလူလူ နယ္ျပန္ျပီး  ျခံစိုုက္စားၾကမလား ။ ၉၀ ျပည့္လြန္ ကာလေတြက ၊ ၀ .. ပအိုု႕၀္ နဲ႕ ကိုုးကန္႕ ေခါင္းေဆာင္ပိုုင္းေတြကိုု  ျငိမ္းခ်မ္းေရးလိုု႕ ေခါင္းစဥ္တပ္ျပီး ရန္ကုုန္ျမိဳ႕ေပၚမွာ ေပၚေပၚထင္ထင္ စီးပြားေရး လုုပ္ငန္းၾကီးေတြ ေပးလုုပ္ခဲ့ဘူးသည္ပင္။ ကေန႕ လႊတ္ေတာ္ ထဲမွာေတာင္ အဲဒီတုုန္းက ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဆက္အႏြယ္တခိဳ်႕  ေနရာေကာင္းေတြ ရနွင့္ ေနျပီးၾက ျပီ။ ခက္တာက  တသက္လံုုး စစ္ပဲ တိုုက္လာခဲ့ျပီး ေထာင္နဲ႕ ေသာင္းနဲ႕ ခီ်   ရိွေနတဲ့  ေအာက္ေျခက လူေတြကိုု ဘယ္လိုု စီစဥ္မလဲ ။ ဒီလိုုပဲ တပ္ပ်က္ ေတာျပန္ ေတာင္ယာလုုပ္စား ၾကယံုုပဲလား။ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ .. ျပည္သူ႕စစ္ .. အပစ္ရပ္တပ္ နာမယ္အမိဳ်းမိဳ်းတပ္ျပီး မဟာဗဳ်ဟာက်က် ဆက္ေမြးျမဴ ထားမည္လား…။ အခုု ေတာင္းဆိုုေနသလိုု ဖယ္ဒရယ္ တပ္မေတာ္ ဆိုုျပီး ပိုုေနျမဲ က်ားေနျမဲ ဆက္ျပီး လက္နက္ ေပးကိုုင္ထားမလား ။ မူလ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ၾကီးကပင္ အဆမတန္ အင္အားခဲ်႕ထြင္ျပီးသား အေျခအေနမွာ တိုုင္းရင္းသား တပ္မေတာ္ေတြပါ တရား၀င္ ျဖစ္လာမယ္ ဆိုုတဲ့ကိစၥက အင္အားအာဏာ မ ွ်ေခ် ျဖစ္လာနိုုင္မွာမိုု႕  ၾကိဳဆိုုရမဲ့ အေနအထားလား … စစ္အသံုုးစရိတ္ေတြ ပိုုမ်ားလာျပီး  စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ပယ္ဖ်က္ပစ္ဖိုု႕ ကမ္းေ၀း ေနရအံုုးမဲ့ ခရီးလား ။  

တကယ္ဆိုု ဒီ ကမ္းေ၀းအတြက္ ၾကားကေန ေတြးပူ ၾကည့္ဖိုု႕ပင္ မလိုုပါေခ် ။ ျပီးခဲ့တဲ့ လဆန္းပိုုင္းက  ျမစ္ၾကီးနားမွာ ေတြ႕ဆံုုၾကတဲ့ပဲြ မွာ ၊ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕   တာ၀န္ခံ ဒုုတိယ ဗိုုလ္ခဳ်ပ္ၾကီး ျမင့္စိုုးက ၊ အားလံုုး ၾကားေအာင္ အေသအခ်ာ အပီအသ ေျပာသြားခဲ့သည္။ မျဖစ္နိုုင္တဲ့  ဖယ္ဒရယ္တပ္မေတာ္ ဆိုုတာ လာေတာင္းေနရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရယံုုပဲ ရိွမွာေပါ့ ဆိုုတဲ့ သေဘာမိဳ်း ။ ဆိုုေတာ့ … ဒီ ပဲြ မွာေရာ ဘယ္သူ႕ဖက္က  အနိုုင္ဖဲကိုု ကိုုင္ထားသည္လဲ ။ ျမန္မာအစိုုးရ ကိုုယ္တိုုင္က နိုုင္ငံျခား ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမူေတြ ယံုုယံုုၾကည္ၾကည္ အဆင္ေျပေျပ ၀င္လာနိုုင္ေအာင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး စာခဳ်ပ္တခုု ကမၻာကိုု ျပခ်င္ေဇာ  ၾကီးေနသည္လား ။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး မရလည္း ေနပေစ ။ စံခိ်န္မီတဲ့ နိုုင္ငံျခား ကုုမၺဏီၾကီးေတြ ၀င္မလာနိုုင္ရင္  ပိုုေတာင္ အၾကိဳက္ ျဖစ္ေလမလား ။တိုုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုုင္ေတြဖက္ကေရာ တကယ္ကိုုပဲ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု နွစ္နွစ္ကာကာ လိုုခ်င္ၾကျပီလား..။ ရွည္ၾကာလွတဲ့ ေတာ္လွန္ေရးၾကီးထဲမွာ ေညာင္းညာ လာၾကျပီလား ။ ေျပာၾကေၾကးဆိုု သူတိုု႕က ျမန္မာ့တပ္မေတာ္လိုု ေၾကးစားတပ္ မဟုုတ္ ။ ေဒသတြင္း ျပည္သူေတြရဲ႕ ယံုုၾကည္ေလးစားမူ ပံ့ပိုုးမူေတြနဲ႕ ရပ္တည္ေနၾကရတဲ့ ေပ်ာက္ၾကားတပ္ေတြမိုု႕  ျပည္သူရဲ႕  ညိဳညင္မူကိုု မခံနိုုင္။ ခံလိုု႕လည္း မျဖစ္။ ဒါေပမဲ့  ခုုေတာ့ ညိဳညင္သံေတြ ၾကားလာေနရျပီ ။ အကိဳ်းစီးပြား သပ္လ ိွဳ် ေသြးခဲြမူေတြ ေအာက္မွာ တိုုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုုင္ အဖဲြ႕ေတြလည္း တခ်က္ခုုတ္  သံုုး-ေလး-ငါး ခ်က္ ျပတ္ေနၾကေလေတာ့  အျခင္းျခင္း ပြတ္တိုုက္မူေတြလည္း ရိွလာသည္။ အစိုုးရက ေပးေနတဲ့ လုုပ္ပိုုင္ခြင့္ေတြ ဆိုုတာေတြမွာ အရင္းမစိုုက္  အိတ္မနိွဳက္ရပဲ လက္လြတ္စပယ္ ေပးေနတဲ့ သတၱဳလုုပ္ကြက္ေတြက အမ်ားဆံုုး ။

မိုုလိုု အမိဳ်းသမီး သတၱဳတြင္းေစာင့္ၾကည့္ေရး ကြန္ယက္က ထုုတ္ျပန္တဲ့ “ ပဋိပကၡနယ္ေျမ အတြင္း သတၱဳတူးေဖာ္ျခင္း” ဆိုုတဲ့ စာတမ္းထဲမွာ ကယားျပည္နယ္ ဖားေဆာင္းျမိဳ႕နယ္ အတြင္းက ေမာ္ခီ်းသတၱဳတြင္းၾကီး ရဲ႕  ျပသနာကိုု အေသအခ်ာ ေထာက္ျပထားတာ ဖတ္လိုုက္ရေတာ့ ၊ မနွစ္က ကိုုယ္တိုုင္ ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေမာ္ခီ်းေဒသရဲ႕ လူမူစီးပြား  ျပတင္း ျမင္ကြင္းေတြက ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ျပန္ေပၚလာသည္။ အဂၤလိပ္ ေခတ္ကတည္းက စတင္ခဲ့တဲ့ ၊ ကမၻာ့ ခဲမျဖဴေဈးကြက္မွာ နာမယ္ေက်ာ္ခဲ့တဲ့ ၊ နိုုင္ငံဂုုဏ္ေဆာင္ ေမာ္ခီ်းမိုုင္း ၾကီးဟာ   အခုုအခိ်န္မွာ ဦးပိုုင္ကုုမၺဏီလီမိတက္ ရဲ႕  လက္ေအာက္မွာ ဧကေပါင္း ၇၂၀၀ ထိ ခဲ်႕ထြင္ထားျပီးျပီ။ ယာေျမေတြ ဆံုုးရံွဳးကုုန္တဲ့ ရြာသူရြာသားေတြ အတြက္ တျခား အသက္ေမြးစရာမရိွ ။ အခိ်န္မေရြး ျပိဳက်လာနိုုင္တဲ့ ေတာင္ေက်ာ ေတာလမ္းေတြ ၾကားမွာ အသက္ကိုု ရင္းျပီး  ျဖစ္သလိုု တူးဆြ (ခဲ) ယင္း ၾကယံုုသာ ။ အခုု ဦးပိုုင္က တိုုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုုင္ တခိဳ်႕ကိုု လုုပ္ကြက္တခိဳ်႕ ျပန္ခ်ေပးဦးမည္ ဆိုုေတာ့ လက္လုုပ္လက္စား ေဒသခံ တြင္းသားေတြမွာ က်ားလည္း ေၾကာက္ရ.. ရွင္ၾကီးလည္း ေၾကာက္ရ ဖိုု႕ပင္။ ဘ၀ အာမခံခ်က္လည္း မေသခ်ာ ။ လုုပ္ငန္းခြင္ လံုုျခံဳမူလည္း မရိွ ။ ေမာ္ခီ်းမိုုင္းၾကီးမွာလည္း သတၱဳတြင္းၾကီး တခုု ရဲ႕  ဂုုဏ္အဂၤါေတြ ဘာမွ မက်န္ေတာ့။ အဲဒီလိုုပဲ ရွမ္းျပည္နယ္က အစိုုးရပိုုင္ အဂၤလိပ္ေခတ္ ေဘာ္တြင္း မိုုင္း ၾကီးလည္းပဲ ၊ ကိုုးကန္႕ အႏြယ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အဖဲြ႕ ေတြရဲ႕  လက္ထဲကိုု ဘယ္အခိ်န္ ဘယ္ကာလတုုန္းက ဘယ္လိုု ေရာက္သြားခဲ့သည္ မသိ ။

ေျမျပိဳ ေတာင္ကြဲ ေတြၾကားထဲက လက္လုုပ္လက္စား မိုုင္းသမားမ်ား ( ေမာ္ခ်ီး)

ျငိမ္းခ်မ္းေရးအုုပ္စုုမ်ား ေအာက္မွ ခဲ(ယင္း)ေနေသာ အလုုပ္သမ မ်ား ( ေမာ္ခ်ီး) 

ျပီးခဲ့တဲ့ လေတြက ရန္ကုုန္ျမိဳ႕ နဲ႕  အခိဳ်႕ ေဒသေတြမွာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ ဗံုုးေဖာက္ခဲြမူေတြမွာ ကရင္လက္နက္ကိုုင္ ေအာက္ေျခ အဖဲြ႕၀င္တခိဳ်႕ရဲ႕  ပါ၀င္ပတ္သတ္မူေတြ ရိွတယ္လိုု႕   KNU ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္သူ ဖဒိုုမန္းျငိမ္းေမာင္က တာ၀န္ခံ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သူေျပာတဲ့ အရွဳပ္ေတာ္ပံုု ဇာတ္လမ္းထဲမွာ နိုုင္ငံျခား ရင္းနီွးျမဳပ္နံွမူ ဆိုုတာလည္း ပါသည္။ သတၱဳလုုပ္ကြက္ လိုု႕ လည္း ပါသည္။ တပ္မဟာ(၅) ဆိုုတာလည္း ပါသည္။ သိရသေလာက္ တပ္မဟာ(၅) ဆိုုတာက  KNU ရဲ႕  ေနာက္ဆံုုး ခံတပ္လိုု႕ပင္ ေျပာရမေလာက္ ၊ တျခား တပ္မဟာနယ္ေတြ အားလံုုးလိုုလိုု ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု အေၾကာင္းျပျပီး အစိုုးရနဲ႕ ေရႊလမ္းေငြလမ္း ေဖာက္ျပီးခိ်န္မွာ  ေရႊေတြ အေျမာက္အျမား ထြက္နိုုင္ေခ် ရိွတယ္လိုု႕ အသံထြက္ေနတဲ့  သူတိုု႕ နယ္ေျမက ေရႊလမ္းေတြကိုု အေဖာက္မခံ ၾကံ႕ၾကံ႕ခံေနတဲ့ နယ္ေျမ။ သူ႕ နဲ႕ နယ္ျခင္းထိစပ္ေနတဲ့ ေအာက္ဖက္ပိုုင္း သထံုု ဘီးလင္းနယ္ တေၾကာမွာေတာ့  KNU ေတြ  ခဲြထြက္အဖဲြ႕ေတြ နဲ႕  သတၱဳတြင္းကုုမၺဏီေတြ ေျခခ်င္းလိမ္ ေနၾကသည္။ အစိုုးရကလည္း ကိုုယ့္ဖာကိုုယ္ ညိွနိုုင္ရင္ လုုပ္ဆိုုတဲ့ သေဘာနဲ႕ လုုပ္ကြက္ေတြ ခ်ေပးသည္။ အခိ်န္တန္ရင္ ေရႊခြန္ေတြ ဆင့္ခံယံုု ။ အခြန္ေတြ အေကာက္ေတြ ပဲြစားေၾကးေတြ မ်ားလွေတာ့ တူးတဲ့သူေတြကလည္း လက္ကုုန္နိွဳက္ တူးေတာ့သည္ ။ ပတ္၀န္းက်င္ေရာ ဘာေသာ ဂရုုမစိုုက္ေတာ့။ က်င့္၀တ္ေသာ ဘာေသာ နားမလည္ေတာ့။ ဘီးလင္းေခ်ာင္းၾကီး တခုုလံုုး အဆိပ္သင့္ သြားလည္း အေရးမၾကီး။ 

အဲဒီလိုုပဲ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေရာ.. ။ ဧရာ၀တီျမစ္ၾကီး တခုုလံုုး အသက္မဲ့ သြားပေစ… ျမစ္ဆံုုကိုု လူမသိ သူမသိ ေရာင္းစားျပီးခဲ့ျပီ။ အရင္က ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ KIA  ထိန္းခဳ်ပ္ထားတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းေတြ အမ်ားအျပားထြက္တဲ့ ဖားကန္႕ေဒသမွာလည္း ၉၄ ခုုနွစ္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးထိုုးစစ္ အျပီးကတည္းက စစ္တပ္ပိုုင္ ဦးပိုုင္ကုုမၺဏီနဲ႕ တျခား ကုုမၺဏီၾကီးေတြက အၾကီးစား တူးေဖာ္ေနခဲ့ ၾကသည္မွာ ၊ ေတာင္တလံုုးကိုု လပိုုင္းပင္ မခံလိုု႕ .. ေျပာစမွတ္ရိွၾကသည္။ ဒါေပမဲ့ ေက်ာက္စိမ္းကရတဲ့ ၀င္ေငြေတြက ကခ်င္ျပည္သူေတြနဲ႕ လားလားမွ မဆိုုင္ ။ ရိုုက္တာသတင္းဌါနရဲ႕ အထူးေဆာင္းပါးတပုုဒ္မွာ ဖားကန္႕ေဒသက နွစ္စဥ္ထြက္ေနတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းေတြရဲ႕ ဘီလီယံခီ် ၀င္ေငြေတြဟာ တရုုတ္ကုုန္သည္ေတြရယ္  စစ္တပ္ပိုုင္ ဦးပိုုင္ကုုမၺဏီနဲ႕   KIA ဆိုုသူ တခိုဳ်႕ရဲ႕ ၾကားထဲမွာပဲ ေပ်ာက္ကြယ္ကုုန္သလိုု ၊ အခုု ေနာက္ဆံုုး ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တဲ့ အစိုုးရနဲ႕   KIA  ရဲ႕  တိုုက္ပဲြေတြအတြက္ ေလာင္စာေတြလည္း ျဖစ္ခဲ့တယ္ လိုု႕ ေထာက္ျပ ထားသည္။

ဒါေတြက လက္တေလာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ သယံဇာတ ပဋိပကၡေတြ။ တိုုက္ပဲြေတြသာ မျပင္းထန္ ခ်င္ေနမယ္ တျခား လက္နက္ကိုုင္ တိုုင္းရင္းသားအဖဲြ႕ေတြ မွာလည္း သူ႕နယ္ေျမနဲ႕ သူ မေက်နပ္မူေတြ ရိွေနသည္။ ေသနတ္သာ မကိုုင္ခ်င္ေနမယ္ အစိုုးရနဲ႕  ရင္ဆိုုင္ ထိပ္တိုုက္ေတြ႕ ေနတဲ့ ျမန္မာျပည္ အလယ္ပိုုင္းက လက္ပန္ေတာင္းလိုု ပဋိပကၡေတြ ရိွေနသည္။ တကယ္ေတာ့ ေဒသခံ နယ္ေျမလူထုုရဲ႕ သေဘာဆႏၵ ညိွနိွဳင္းေဆာင္ရြက္မူေတြ အလ်င္းမရိွပဲ အာဏာစက္နဲ႕ လုုပ္ေဆာင္တဲ့ စီမံကိန္း လုုပ္ငန္းၾကီးေတြ မွန္သမ ွ်  ပဋိပကၡကိုု တနည္းတဖံုုနဲ႕ သယ္ေဆာင္ လာသည္ခ်ည္းပင္။ အဲဒါကိုုမွ  … ရိွနွင္ ့ေနျပီးသား လက္နက္ကိုုင္ ပဋိပကၡေတြ ကိုုေတာင္ မေျဖရွင္းနိုုင္ေသးပဲ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္း စီမံကိန္းေတြနဲ႕  အတင္းတိုုး၀င္ ခံတပ္ ေဆာက္ဖိုု႕  ဗဴ်ဟာ ခင္းေနသည္ ဆိုုရင္ေတာ့  - ျပည္ေထာင္စုု မျပိဳကဲြေအာင္သာ လုုပ္လိုု႕ ရခ်င္ရမည္.. တိုုင္းရင္းသား စည္းလံုုးညီညြတ္မူ မျပိဳကဲြေရး ဆိုုတဲ့ တိုု႕တာ၀န္ အေရးတပါးကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္ မဟုုတ္ေခ်။ 

ျပည္ေထာင္စု မျပိဳကဲြေရး လိုု႕ ေခါင္းစဥ္တပ္ျပီး ဆိုုရွယ္လစ္ေခတ္ တေလ ွ်ာက္လံုုးကစ  ျပည္သူေတြကိုု ၀ါဒျဖန္႕  ျခိမ္းေျခာက္ လာခဲ့တဲ့  ဖယ္ဒရယ္ ဆိုုတဲ့  စကားရပ္ကိုု ၊ အခုုအခိ်န္မွာ အားလံုုးက လိုုအပ္ခ်က္တခုု အျဖစ္  ေျပာဆိုု ေဆြးေႏြးေနၾကရျပီ။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆံုုးလုုပ္သြားတဲ့ ျမစ္ၾကီးနား ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြ မွာေတာ့ အစိုုးရဖက္က ဖယ္ဒရယ္ ဆိုုတဲ့ စကားရပ္ကိုု ျငင္းဆန္ခဲ့သည္ ။ ဘာျဖစ္လိုု႕ မ်ားလည္း…။ ဖယ္ဒရယ္ ဆိုုတာ ခဲြထြက္ခြင့္ မဟုုတ္ပဲ ၊ ကိုုယ့္ ၾကမၼာ ကိုုယ္ ဖန္တီးေရးမူကိုု  အေျခခံတဲ့ ျပည္ေထာင္စုုစနစ္ တခုုပဲဆိုုတာ ၊ အရင္ကထက္ စာရင္ ပိုုျပီး ၾကည္လင္ ျပတ္သား လာၾကျပီ မဟုုတ္လား။ ျဖစ္နိုုင္တာကေတာ့ ဖယ္ဒရယ္နဲ႕ အတူပါလာမဲ့ သယံဇာတ ခဲြေ၀ေရး ဆိုုတဲ့ ကိစၥကိုု အစိုုးရ အေနနဲ႕   ဖြင့္ဟလိုု႕ မရ  ျဖစ္ေနပံုု။ 

တကယ္ေတာ့လည္း ျမန္မာျပည္လိုု နိုုင္ငံမိဳ်းမွာ အားလံုုး ေက်နပ္ ျပံဳးေပ်ာ္နိုုင္မဲ့ ျပည္ေထာင္စုု စနစ္ စစ္စစ္ တခုု တည္ေဆာက္ဖိုု႕ ဆိုုတာ လြယ္ကူတဲ့ ကိစၥေတာ့ မဟုုတ္။ ခက္ပင္ ခက္ခဲလြန္းေနသလိုု နက္လည္း နက္နဲ လွသည္။ သယံဇာတ အခြင့္အေရးေတြ  ခဲြေ၀ၾကျပီ ဆိုုရင္ ၊ ျမန္မာေတြက တိုုင္း ခုုနွစ္တိုုင္း  နဲ႕  ေ၀စုု ခုုနစ္ပံုု ယူထားတာကိုုပင္  မေက်နပ္စရာေတြ ရိွေနၾကသည္။ ျပီးေတာ့ တကယ့္ လူမိဳ်းစုု ကိုုယ္စားျပဳ  ဖယ္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုု စစ္စစ္ တခုု ျဖစ္လာဖိုု႕  လက္နက္ကိုုင္ တိုုင္းရင္းသား အုုပ္စုုေတြနဲ႕တင္ ဆိုုင္သည္မဟုုတ္၊ လက္နက္မကိုုင္တဲ့ တိုုင္းရင္းသား အုုပ္စုု ေတြကလည္း ရိွေသးသည္။ အဲဒီလိုုပဲ အခဳ်ပ္အျခာအာဏာ ဆိုုတဲ့ အရာဟာလည္း ျပည္မ အစိုုးရ တခုုတည္း အတြက္မဟုုတ္၊ ျပည္ေထာင္စုု အစိုုးရ ၾကီး အတြက္ ျဖစ္ရမည္။ တကယ္ဆိုု ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လူမိဳ်းစုု မေက်လည္မူ ျပသာနာေတြက ပေဒသရာဇ္ေခတ္က စလိုု႕  အခုုလက္ရိွ  တပ္မေတာ္ခဳ်ပ္ကိုုင္တဲ့ ဒီမိုုကေရစီ ေခတ္ေျပာင္းကလာ အထိ ရွည္ၾကာ ေဟာင္းျမင္းလြန္းလွျပီ။ ျပည္ေထာင္စုု အသစ္ ျဖစ္လာဖိုု႕က  ဒီမိုုကေရစီ အစစ္ ရိွဖိုု႕ လိုုသည္။ ဒီမိုုကေရစီ အစစ္ ျဖစ္ဖိုု႕ က တိုုင္းျပည္တခုုရဲ႕  ပဋိညာဥ္ ျဖစ္တဲ့ ဖဲြ႕စည္းပံုု အေျခခံဥပေဒမွာ အနွစ္သာရ ရိွဖိုု႕ လိုုသည္။ ျမန္မာျပည္မွာ ၁၉၄၈ ဖဲြ႕စည္းပံုု အေျခခံဥပေဒမွာ အနွစ္သာရ  တိမ္းေစာင္းခဲ့လိုု႕  ျပည္တြင္းစစ္ၾကီး အၾကီးအက်ယ္ ျဖစ္ျပီး ဒီမိုုကေရစီ နဲ႕ လမ္းလဲြ ခဲ့ရတာ အနွစ္ ၅၀ပဲ ဆိုုပါေတာ့ ။ ေျပာစရာ ရိွတာက အဲဒီ ဖဲြ႕စည္းပံုုကိုု လြတ္လပ္ေရး  ယူခိ်န္ အမီွ ဖုုတ္ပူမီးတိုုက္ တလ အတြင္း ေရးဆဲြ ခဲ့ရတာလိုု႕  အဆိုုရိွတယ္။ 

အခုု အနွစ္၂၀ ၾကာေအာင္ အခိ်န္ဆဲြျပီး တဖက္သက္ ေရးဆဲြထားတဲ့  ၂၀၀၈ ဖဲြ႕စည္းပံု ၾကေတာ့ေရာ။ ျပည္သူေတြ စိတ္နွလံုုး ညိွဳးခံဳ်းေနတဲ့ၾကားက အတင္းအဓမၼ အတည္ျပဳ ျပဌါန္းခဲ့သလိုု   တိုုင္းရင္းသား ျပည္သူေတြရဲ႕  ျပင္ဆင္ေရး အသစ္ေရးဆဲြေရး အသံေတြ  ဆူညံေနတဲ့ ၾကားထဲမွာ ၂၀၀၈အေျခခံဥပေဒ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ဆိုုတာကိုုပဲ  ေရွ႕တန္း တင္ေနဦးမယ္ ဆိုုရင္ေတာ့… ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ေနာက္ထပ္ အနွစ္ ၅၀ ထပ္ မၾကာဘူးလိုု႕  ဘယ္သူ ေျပာနိုုင္မလဲ ။

အခုုလက္ရိွ အေျခအေနမွာေတာ့ ခမ္းနား ေတာက္ပလွတဲ့  ျမန္မာျငိမ္းခ်မ္းေရးစန္တာ ရဲ႕ ခန္းမ က်ယ္ၾကီးထဲမွာ ဟိုုဒီ ပံ်သန္း ေနရရွာတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ခိဳ်းငွက္ကေလးကိုု ေငးၾကည့္ေနရင္း ၊ ဟိုုတုုန္းက ဗိုုလ္ခဳ်ပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႕ တိုုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ ပင္လံုုမူနဲ႕ ညီညြတ္ေရး တည္ေဆာက္ျပီး လြတ္လပ္ေရး အရ ယူနိုုင္ခဲ့သလိုု  ၊ အခုုလည္း ဗိုုလ္ခဳ်ပ္ေအာင္ဆန္း သမီးနဲ႕  တိုုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ ၊ ဘံုုဦးတည္ခ်က္ျခင္း ပူးေပါင္းျပီး ဒီမိုုကေရစီစစ္စစ္ ကိုု သဟဇာတ မ ွ်မ ွ်  ရယူ တည္ေဆာက္ နိုုင္မယ္ ဆိုုရင္ … လိုု႕  စိတ္ကူး ယဥ္ၾကည့္ ေနမိေတာ့တယ္။

ေကသြယ္
၁၅ နိုု၀င္ဘာ ၂၀၁၃
(Eleven Daily News)

◦

သယံဇာတ ပဋိပကၡ နဲ႕ သဟဇာတ ပဋိညာဥ္